Onbekend maakt onbemind. Ben jij al eens in Litouwen geweest? Een vakantie in Litouwen is niet compleet zonder bezoek aan Vilnius Litouwen. Deze stad heeft een grote historische binnenstad, een van de oudste universiteiten van Europa en veel kerken en religieuze bezienswaardigheden.
Wat te doen in Litouwen?
Litouwen is geen populaire bestemming voor een vakantie in Europa. Veel mensen komen niet verder dan de hoofdstad Vilnius. Tijdens mijn rondreis door Azië en Europa doorkruis ik Litouwen. Ik ben niet onverdeeld positief en blijf niet zo lang hangen. Na een bezoek aan Vilnius en omgeving besluit ik verder te reizen naar Polen en de stad Kaunas (tijdelijk) over te slaan.
Het weer in Litouwen werkt niet mee. Het is zomer, maar wanneer ik door de ramen van mijn hotel naar buiten kijk, merk ik daar weinig van. De regen komt met bakken de lucht uit en er hangt een grauw wolkendek over de hoofdstad van Litouwen. Inwendig mopper ik, maar het weerhoudt me er niet van er op uit te trekken om de bezienswaardigheden in Vilnius te zien.
Bezienswaardigheden Vilnius: de witte kathedraal
De witte kathedraal, die het hoogtepunt van Vilnius zou moeten zijn, oogt grauw in de regen. Het bouwwerk speelt een belangrijke rol in de geschiedenis van Litouwen: hier zijn vorsten gekroond en belangrijke heren ontvangen. In de Sovjettijd zat er tijdelijk een kunstgalerie, maar nu is de kerk verbouwd en in ere hersteld. Achter de kerk ligt het Koninklijk Paleis.
Het plein naast de kathedraal is opvallend leeg tijdens mijn stedentrip naar Litouwen. Gelukkig zijn er overdekte terrassen met warme chocolademelk. Net wat ik nodig heb!
De getto van Vilnius Litouwen
Ondanks de regen neem ik het moedige besluit het Jerusalem van het noorden te verkennen, zoals Vilnius voor de oorlog genoemd werd. Er leefden toen ongeveer 100.000 joden in Vilnius en er stonden meer dan honderd synagogen en andere gebedshuizen.
In 1941 werd de getto van Vilnius opgezet door Nazi-Duitsland. De meeste bewoners van de getto hebben de oorlog niet overleefd. De synagogen en gebedshuizen zijn verwoest.
Ik ga met de Lonely Planet op pad in de Big Ghetto en ik vind de wandeling tegenvallen. Ik neem een kijkje bij de Vilnius Choral Synagogue, waar ik helaas niet naar binnen kan. Soms opent deze synagoge zijn deuren en kun je voor twee euro (contant betalen) de binnenkant bewonderen.
Met een gids komt de Joodse geschiedenis van Vilnius meer tot leven, ook door oude foto’s. Boek bijvoorbeeld deze wandeling door de Joodse wijk. Ook het Vilna Gaon Museum van de Joodse geschiedenis is een aanrader.
Vilnius Bike Tour
Wil je in korte tijd de bezienswaardigheden van Vilnius zien? Tijdens een fietstour door Vilnius rijd je in een halve dag langs de mooiste plekken van het oude en nieuwe Vilnius. De fietstocht gaat onder andere langs het Kathedraalplein, de Poort van de Dageraad en de Boheemse wijk Uzupi.
Uzupi: een republiek in de stad
Welkom in Uzupi, de leukste wijk van Vilnius! Uzupi heeft alles wat de rest van de stad niet heeft: street art, kunstinstallaties, toffe winkeltjes, hippe cafés en SFEER.
Uzupi betekent “de overkant van de rivier”, een naam die verwijst naar de rivier de Vilvia die de wijk scheidt van de rest van de stad. In 1997 verklaarde Uzupi zichzelf onafhankelijk met een grote knipoog. De republiek heeft zijn eigen volkslied, een eigen grondwet en biedt ruimte aan vrije geesten. Wanneer ik door de kleine straatjes dwaal, val ik van de ene in de andere verbazing. Tussen snelle graffiti is toffe street art te vinden.
Kerken in Vilnius Litouwen: Nicolaaskerk en St. Anna’s Church
Vilnius is een stad met veel kerken. Ik bezoek er een paar.
Het interieur van de Nicolaaskerk is opgesierd met prachtige fresco’s. Het schaarse licht door de kleine ramen zorgen voor een mysterieuze sfeer in deze bezienswaardigheid in Vilnius.
Het interieur van de St. Anna’s Church is echter sober. Muren zijn niet versierd en op sommige plekken is zelfs het stukwerk van de muren verdwenen. Het oude orgel achter in de kerk en het bijzondere robuuste houtsnijwerk trekken mijn aandacht. Wat een bijzondere plek is dit!
KGB museum Vilnius
Het Museum voor Genocide Slachtoffers wordt ook wel het KGB museum genoemd. Het museum is gevestigd in het voormalige KGB-gebouw waar gedurende vijftig jaar allerlei gruwlijkheden plaatsvonden.
Het meest indrukwekkende deel van het museum is de kelder met gevangenis, isoleercellen en martelkamers. Deze is nog altijd in de zelfde staat als achtergelaten door de Sovjets in 1991.
Hotels in Vilnius
- Grotthuss Boutique Hotel Vilnius – klein en sfeervol hotel in Vilnius Old Town
- St Palace Hotel – mooi hotel (met parkeerplaats) bij de Gate of Dawn
- Vilnius Apartments and Town Hall – fijn appartement in het hart van het historische centrum
- Bomb Shelter apartment – bijzonder overnachten in Vilnius in een oude (omgebouwde) bunker
Bezienswaardigheden omgeving Vilnius: Kruisheuvel Litouwen
Een andere populaire dagtrip vanuit Litouwen is de Kruisheuvel of de Heuvel van Kruisen. Dit bijzondere monument ligt bij de stad Siauliai. Bedevaartgangers hebben in tweehonderd jaar duizenden kruisen op een kleine heuvel geplaatst, wat een bizar beeld oplevert.
In de Sovjettijd is de heuvel een aantal keer met de grond gelijk gemaakt, maar de kruisen kwamen (stiekem) terug als nooit tevoren.
Dagtrip vanuit Vilnius: Trakai burcht en het oude dorp
De volgende dag reis ik een terug in de tijd naar de burcht van Trakai, de oude hoofdstad van Litouwen. Het pittoreske Trakai ligt ongeveer 25 kilometer buiten Vilnius.
De authentieke houten huizen van Trakai zijn geschilderd in de vrolijke kleuren, een verademing in dit grijze en regenachtige land. In de tuinen groeien weelderige bloemen. Zelfs de kerken van Trakai hebben een vrolijk kleurtje. Op een klein eilandje ligt de burcht.
Waarom doet de bouwstijl van de burcht van Trakai me denken aan de Lego-kastelen die ik vroeger maakte? Een kleine binnenplaats wordt omringd door hoge muren en steile trappen. In de kleine kamers liggen oude munten, juwelen en kledingstukken.
Estland, Letland, Litouwen: welke bestemming is het leukst?
De Baltische staten zijn verbonden met een goed netwerk van bussen en (in de toekomst weer) treinen. Het is makkelijk om meerdere bestemmingen te combineren of een roadtrip te maken.
Ik vind Litouwen het minst leuk van de drie Baltische Staten. Het regenachtige grijze Vilnius vormt een schril contract met het zonnige Talinn in Estland en het kleurrijke Riga in Letland.
Meer zien van Estland? Hier vind je suggesties voor een rondreis door Litouwen.
Reizen naar Vilnius
Goedkoop vliegen naar Litouwen
Wizz Air, KLM en Air Baltic bieden (bijna) dagelijks goedkope vluchten naar Litouwen aan. Er zijn directe vluchten vanuit Amsterdam en Eindhoven naar Vilinius. Wizz Air biedt bovendien directe vluchten aan tussen Eindhoven en Kaunas.
Met de trein naar Litouwen
Ik ben met de trein van Vilnius naar Utrecht gereisd. Door de aanleg van de Rail Baltic gaan er op dit moment (bijna) geen treinen tussen Litouwen en Polen. Een alternatief kan de Fixbus van Vilnius naar Warschau zijn. Vanuit Warschau reis je eenvoudig met de trein naar Utrecht (via Berlijn).
Tip: In 2026 is Rail Baltica gereed en kun je weer met de hogesnelheidstrein naar Estland, Letland en Litouwen.