Wil je originele vakantiefoto’s? Maak dan eens foto’s met een groothoeklens! In deze blog lees je meer over lineaire groothoeklenzen en de zogenaamde fisheye lens.
Veel beeld maar ook vervorming
Wat is een groothoeklens?
Een groothoeklens is een lens met een kleine brandpuntafstand en een grote beeldhoek. Tijdens het fotograferen met een groothoeklens kun je veel details in een keer vastleggen. Anders gezegd: hoe meer groothoek, hoe meer je van de omgeving ziet.
De beeldhoek die je ziet als je vooruitkijkt met je ogen komt overeen met de beeldhoek van een 50mm-lens op een full frame camera. Je kunt echter je ogen of hoofd draaien om een gebouw volledig te zien. Bij het fotograferen staat alles buiten de beeldhoek van de 50mm-lens past niet op de foto. Technisch gesproken zijn veel foto’s met een groothoeklens gemaakt, alle lenzen met een brandpuntafstand kleiner dan 35mm zijn groothoeklenzen.
In deze blog lees je meer over lenzen en brandpuntafstand.

Wat doet een groothoeklens?
Met een fotocamera met groothoeklens kun je bijzondere foto’s maken. Groothoeklenzen staan bekend voor het vastleggen van uitgestrekte landschappen, imposante gebouwen of een volledig interieur (brede foto’s). Toch is er een belangrijk verschil tussen een extreme groothoeklens en een ‘gewone’ lens: een groothoeklens vertekent het beeld. Hoe groter de beeldhoek, hoe meer vertekening. Verschillen tussen de grootte van een voorwerp op de voorgrond en voorwerpen op de achtergrond worden hierdoor extreem uitvergroot, wat een extra gevoel van diepte en ruimte meegeeft aan de foto.
Interieurfoto’s worden veelal gemaakt met een groothoeklens (hallo funda!). Door de brede beeldhoek oogt de ruimte ruimer. Het beeld wordt rustiger doordat storende elementen kleiner worden.

Nadeel groothoeklens
Het vertekende beeld bij groothoekfotografie kun je inzetten om een creatieve twist aan je foto te geven. Dit special effect zorgt voor originaliteit in je foto’s. Er kleven echter nadelen aan foto’s met een groothoeklens.
Door de perspectivische vertekening is een extreme groothoek niet geschikt als lens voor portretfotografie. Tenzij je heel erg de nadruk op iemands neus wilt leggen…..
Er kleven ook nadelen aan een groothoeklens bij het fotograferen van landschappen. Bij een lineaire groothoeklens is eigenlijk alleen de lijn in het midden van de foto een rechte lijn. Kies je ervoor om de horizon boven of onder het middelpunt te leggen? Dan zal je horizon niet recht lopen. Wanneer je fotografeert vanaf het spoor of vanaf een vlonder dan zullen bielzen en balken bollen en niet evenwijdig aan elkaar lopen.
Bij het maken van groothoekfoto’s krijg je veel in beeld, maar de nadruk ligt op de voorgrond. Loop je door de heide bij Hilversum? Met een groothoeklens valt de televisietoren weg tegen de paarse heide op de voorgrond. En vallen de bergen weg tegen de zoutvlakte.

Beste groothoeklens Canon
Canon EF-S 10-18 f/4.5-5.6 IS STM is de beste groothoeklens voor Canon. Ik fotografeer nu een paar jaar met deze Canon groothoeklens. De lens is licht (fijn als je gaat fotograferen op reis!) en focust snel en goed. De lens heeft een goede ingebouwde beeldstabilisatie en een geruisloze scherpstelmotor. De groothoeklens is erg scherp, ook bij zijn maximale diafragma. Nadeel is de lichtgevoeligheid van F/4.5-5.6.
De Canon EF-S 10-18 f/4.5-5.6 IS STM is een topper in zijn prijsklasse, zeker wanneer je kijkt naar de prijs-kwaliteitverhouding.

Hierboven staat een aantal voorbeelden van foto’s met groothoeklens. Zelf aan de slag? Kijk hier naar passende lenzen en actuele prijzen.
Wat is een fisheye lens?
Een fisheye objectief heeft een hele korte brandpuntafstand en een hele grote beeldhoek. Een fisheye lens heeft een extreme vertekening: doordat de beeldranden vervormen wordt de foto bol. Dit is een beetje hetzelfde effect als wanneer je in een kerstbal of lachspiegel kijkt. Alles dichtbij wordt groot, alles ver weg wordt klein.
Fisheye lenzen worden veel gebruikt in de architectuur, omdat er door de grote beeldhoek lekker veel op de foto past. Door het fisheye effect is de lens ideaal om overzichtfoto’s te maken op een festival of van een onderwaterlandschap tijdens het duiken.
Fish eye lenzen hebben een typische brandpuntafstand van 7,5 – 12mm.
Spelen met vervorming
Voorbeeldfoto’s fisheye Canon
Goede lenzen zijn duur, zeker de lichtgevoelige lenzen met een snelle focusmotor. Maar juist bij groothoek is dit minder belangrijk: je kunt prima fisheye foto’s maken vanaf een statief.
Een fisheye objectief is een geinige lens voor erbij en zeker geen lens die ik iedere vakantie meeneem. Ik heb daarom gekozen voor eeb goedkopere Samyang lens. De lens heeft een diagonale beeldhoek van 180 graden. De minimale scherpstelafstand is 30 centimeter. Maar let op. Deze lens kan NIKS zelf: ik moet fotograferen op de M-stand én handmatig scherpstellen. In de praktijk levert dit nauwelijks problemen op, bij groothoek wil je vooral de voorgrond scherp en met een klein diafragma is de scherptediepte groot genoeg.
CameraNU verkoopt Fisheye lenzen voor (bijna) ieder type camera.Â
