Wanneer het kwik daalt en de wereld langzaam wordt omgetoverd in een winterwonderland, is het tijd om naar buiten te gaan om winterse taferelen te bewonderen. In deze blog lees je alles over fotograferen in de kou. Met deze fotografie tips kom je goed beslagen ten ijs bij extreme kou!
Fotografie tips extreme kou: batterijen haten koude
Koude beïnvloedt de elektrische spanning bij het opladen en ontladen van een accu. Telefoons en camera’s presteren minder goed bij extreme koude. Ga je fotograferen in de kou? De accu van je camera gaat sneller leeg en een telefoon ineens van 50% naar 0% kan zakken wanneer je hem aan zet. Dat is niet handig wanneer je mooie foto’s wilt maken van winterse tafereeltjes!
Neem als je gaat fotograferen in de kou altijd een reservebatterij mee. Draag deze bij voorkeur tegen je lichaam aan, bijvoorbeeld in een borstzakje of warme broekzak.
Tip: Heb je geen reservebatterij? De winter is een goed moment om er minimaal een te kopen. Wees voorzichtig met goedkope kloons, deze zijn vaak sneller leeg dan de originele accu’s.
Condensvorming op de lens
Na het fotograferen in de kou is het fijn om snel op te warmen. Wanneer je een koude camera meeneemt een warme omgeving in, kan er condensvorming optreden. Dit gebeurt vooral op/in je lens. Dit vocht in je lens heeft soms een tijdje nodig om weg te trekken, je kan dus beter zorgen dat je er geen last van krijgt.
Niet de snelste maar wel de beste methode is om je camera rustig in je fototas op te laten opwarmen wanneer je naar binnen gaat. Haal de camera pas uit de tas als deze op temperatuur is. Je hebt dan minder last van condens.
Pas op met ademwolkjes
Condensvorming ontstaat niet alleen wanneer je van buiten naar binnen gaat, maar ook wanneer je uitademt op de lens. Deze ademwolkjes gebruik je misschien wel eens om de lens te poetsen (al is dat natuurlijk niet de bedoeling). Wanneer het buiten extreem koud is, kunnen de ademwolkjes zorgen voor rijp en kleine ijskristallen op de lens.
Wissel je lens niet
Probeer je lenzen zo min mogelijk te verwisselen bij temperatuurverschillen, zo voorkom je dat warme of koude lucht in je camera (en op je spiegel en sensor) komt.
Tip: koude heeft ook zijn voordelen. Door de kou op de sensor heb je minder snel last van ruis.
fotograferen in de kou: sneeuw sneeuw sneeuw
Wie aan koude denkt, denkt aan sneeuw. Wat is er mooier dan foto’s van een sprookjesachtig wit sneeuwlandschap?
Vaak kom je bedrogen uit als je een foto maakt van een sneeuwlandschap. De foto is wat blauwig, of zelfs meer grijs van kleur. Sneeuw komt zelden wit uit de camera… Wanneer je voor fotografie met sneeuw de instellingen van de camera een beetje aanpast, maak je mooiere foto’s van de sneeuw.
Foto’s overbelichten
De automatische belichtingsmeter stelt in op een 18% grijswaarde voor een neutrale belichting. Een mooi gemiddelde, maar als je een besneeuwd landschap fotografeert op 18% grijs dan is de foto onderbelicht en oogt de sneeuw niet wit. En dus zit er maar één ding op, namelijk dat jij als fotograaf de camera vertelt dat de foto een beetje overbelicht moet worden.
Tip: je kan de belichting snel aanpassen door gebruik te maken van het knopje ‘exposure compensation’. Als je deze op +1 of +2 zet, dan zie je dat de sneeuw een veel natuurlijkere kleur heeft en niet grijs oogt.
Fotograferen in RAW
Heb je toch een beetje last van kleurzweem op de foto? Deze kun je na afloop makkelijk corrigeren in Adobe, vooral als je in RAW schiet. Details in de sneeuw kun je versterken door gebruik te maken van de ‘gamma correction’ (onder ‘belichting’/’exposure’).
Tip: Hier lees je meer over fotograferen in RAW versus JPEG.
Scherp stellen in de sneeuw
Als het sneeuwt is het soms lastig om scherp te stellen. De camera weet niet op welke sneeuwvlok bij moet focussen, en gaat ‘hunten’. Je hoort de lens op en neer gaan, maar de camera stelt niet scherp.
Tip: om ‘hunting’ te voorkomen is het mogelijk je camera handmatig scherp te stellen. Zeker wanneer je liveview gebruikt kan dit heel nauwkeurig.
Draadontspanner en statief
Omdat ik met name in Noorwegen veel in het donker zou fotograferen, had ik een draadontspanner en statief bij me: hier kun je de camera op afstand mee bedienen zonder dat de camera ongewenste bewegingen maakt. Voordeel van een draadontspanner en statief is bovendien dat je makkelijker foto’s kan maken met dikke handschoenen aan!
Bijkomend voordeel voor brildragers als ik: je zoeker en je bril kunnen beslaan wanneer je de koude camera tegen je warme gezicht houdt. Dat maakt het lastig om de juiste compositie te bepalen en een foto te maken. Wanneer je met een statief en draadontspanner blijft zul je hier geen last van hebben!
Tip: neem vooral ook een polarisatiefilter mee als de zon schijnt. Hiermee maak je kleuren intenser, verhoog je contrast en voorkom je hinderlijke reflecties door de sneeuw.
Laat de zonnekap vooral niet thuis in de winter. Je voorkomt vervelende reflecties in de lens, en je zonnekap beschermt de lens enigszins tegen (regen en) sneeuw. Tenzij het heel hard waait zoals op de foto hierboven.
Goede handschoenen en een warme outfit
Wees lief voor jezelf. Het is fantastisch om te fotograferen in de koude, maar het is belangrijk om op jezelf te blijven letten en niet onderkoeld te raken. Vooral je handen koelen snel af tijdens het fotograferen.
Ik kies voor twee paar handschoenen. Een paar dunne handschoenen waarmee ik ook het touchscreen van mijn camera en iPhone kan bedienen, en daaroverheen een paar vingerloze handschoen die ik ook als wanten kan inzetten. Lekker warm dus.
Natuurlijk zijn er ook speciale handschoenen voor fotografen in de winter. Deze zijn van soepen materiaal, lekker warm én geschikt om je touchscreen mee te bedienen. Hier vind je een uitgebreide collectie.
Tip: Lees meer kledingadvies voor extreme kou.
Zeepbellen fotograferen
Is het écht koud? Dan is het leuk om foto’s te maken van bevroren zeepbellen. Dat vergt wat oefening en geduld, maar dan heb je ook wat.
Het fotograferen van zeepbellen werkt het beste bij temperaturen onder de -10 graden celsius.
Tip: lees meer over het fotograferen van bevroren zeepbellen.
Tot slot: pas op voor smeltende sneeuw
Een sneeuwlandschap ziet er mooi uit op de foto, maar sneeuw smelt. Klop eventuele sneeuwvlokjes af van je camera voordat je naar binnen gaat. En pas ook op met smeltende sneeuw die van de daken afdrupt. Het loont te investeren in een waterafstotende fototas.
