Reis je langs de oude zijderoute in Oezbekistan? Ga dan zeker ook naar het sprookjesachtige Khiva. Het is alsof de tijd in Khiva heeft stilgestaan. De oude binnenstad is een groot openluchtmuseum gevuld met moskeeën, mausoleums en museums. De stad oogt zandkleurig, met hier en daar blauwe en turquoise details.
Mijn rondreis langs de Zijderoute in Oezbekistan begint in Khiva. Tijdens de Zijderoute stond Khiva bekend als een machtige slavenstad, de laatste stad voor de woestijn. De (slaven)handel heeft Khiva veel rijkdom gebracht, wat zich uit in bijzondere gebouwen en bezienswaardigheden.Â
Islom-Hoja: het mooiste uitkijkpunt van Khiva Oezbekistan
Ja, er is licht aan het eind van de tunnel. De tunnel is donker, maar loopt deze niet onder de grond. In tegendeel. Ik beklim de 54-meter hoge toren van de Islom-Hoja minaret, de hoogste toren in Khiva. Een smalle wenteltrap van onregelmatige treden leidt me omhoog. Plots voel ik iets warms en zachts in mijn hand. Ik schrik. Het is tegenligger. Ik hoorde hem niet horen aankomen.
Ineens sta ik boven op de minaret. Onder me ligt Khiva, het uizicht wordt gedomineerd door leem- en zandkleuren. De sobere tinten vormen een sterk contract met de blauwe en turquoise moskeeën, die schitteren als parels in de vroege ochtend. Vanaf de oude toren zijn de bezienswaardigheden van Khiva er sprookjesachtig uit
Nog zwetend van de klim bezoek ik de Islom-Hoja Medressa, een moskee met een klein museum.
Sokken
Een vrouw tikt op me arm. Een brede lach. Haar gouden tand glimt in mijn mond. Ze houdt me een paar sokken voor mijn neus. Dikke wollen sokken, waarschijnlijk heeft ze ze zelf gebreid.
Het kwik zal rond de 30 graden zijn, maar toch loopt niemand met blote voeten in hun slippers. Bijna iedereen heeft sokken aan. Soms zelf gebreide sokken, soms ook met kleurrijke motiefjes welke het prima zouden doen in het Hema assortiment. Het is duidelijk dat het fashion statement om niet met sokken in slippers of sandalen te lopen hier geen issue is.
Pahlavon Mahmud Mausoleum
Bij de Pahlavon Mahmud Mausoleum is het erg druk. Aan een lage tafel zit een imam, hij bidt en verdeelt brood. Naast hem knielen en bidden grote groepen mensen. Vanaf een afstandje bekijk ik het ritueel.
Het mausoleum is rijk gedecoreerd met mooie tegels en prachtige houtsnijwerken op de deuren en de steunbalken.
Bezienswaardigheden Khiva: de Juma Moskee
Ik vervolg mijn wandeling langs de bezienswaardigheden van Khiva.
De Juma-moskee oogt sober, er is geen decoratie op de muren of de vloeren. De moskee heeft door zijn tientallen houten pilaren wat weg van een groot bos. Sommige pilaren zijn voorzien van houtsnijwerk, terwijl andere sober zijn. Er lijken geen twee dezelfde pilaren te zijn. Van de authentieke pilaren zijn er nog maar een stuk of tien over.
Oude paleizen van de zijderoute
Ik besluit de minaret van de Juma-moskee niet te beklimmen, in plaats daarvan kies ik voor het ’terras’ van Kuhna Ark.
Dit is geen drinkgelegenheid met tafeltjes en stoeltjes, maar een uitkijkpunt van een oud fort. Bij binnenkomst oogt het fort erg sober in vergelijking tot de andere bezienswaardigheden van Khiva. Het fort ziet uit als een groot plein met verschillende podia. Hier werd vroeger ‘gerechtigheid’ uitgevoerd. Juist ja, in de vorm van lijfstraffen.
Meer naar achter is een tweede binnenplaats met een oude troon en een slaapvertrek.
Aan de andere kant van de stad ligt een tweede paleis: dat is het Tosh-Hovli paleis. Hier is er nog een klein museum met wat gebruiksvoorwerpen en oude foto’s.
Khiva met zijn bijzondere bezienswaardigheden is als een openluchtmuseum.
Reizen van Khiva naar Bukhara
Ik wil van Khiva naar Bukhara, een rit van zeven uur. Privétransport kost US$ 120, dat vind ik onnodig duur. Ik hoef niet de luxe van een eigen auto. Het alternatief is om naar Urgench te gaan, en daar een shared taxi te nemen. Alleen… Van het hotel naar het busstation is te ver. Ik ga daarom op zoek naar een chauffeur die me naar Urgench kan brengen.
De chauffeur is zo gevonden. Maar dan? Allereerst moeten we het eens worden over de prijs. In het stoffige oppervlakte van de ruit van zijn taxi krabbelt hij een bedrag, en door een tegenbod in de telefoon te typen komen we al snel uit op een mooie prijs. Maar hoe spreek je een tijd af? Dat ik om 9 uur wil vertrekken is snel duidelijk, alleen wil ik niet dezelfde dag weg… Ik maak het universele gebaar van slapen, het hoofd liggend op beide handen. Zowaar, het is duidelijk.
Op weg…
Hij staat er! De volgende dag staat tot mijn grote verbazing de taxi klaar. Ruim voor de afgesproken tijd.
De taxichauffeur gaf aan te snappen wat ik bedoelde met ‘busstation’. Ik ben er echter niet van overtuigd dat hij het echt snapt. In plaats van het busstation brengt de taxi me naar een 4-sterrenhotel in Urgench. Nee, meneer. Maar meneer blijft vriendelijk, en loopt gewapend met mijn Lonely Planet het hotel in om hulp te vragen.
Er blijken geen bussen naar Bukhara te gaan, maar bij het treinstation is wel een shared taxi te vinden. Voor een prijs van 50.000 Som wil die me wel naar Bukhara brengen, maar dan moeten er wel vier passagiers in de toch wel kleine auto gepropt worden. We zijn echter met zijn tweeën… Dan komt de chauffeur met een bod om ons voor 150.000 Som (50 euro dus) te brengen en maximaal EEN extra persoon mee te nemen. Ook prima. En we wachten. En wachten. En wachten nog langer.
Na ruim twee uur wachten, nul extra passagiers, een ritje naar het tankstation, een aantal ritten tussen het trein- en busstation staan we nog in Urgench. En dan, zomaar uit het niks (voor ons althans) gaan we dan toch rijden.
Via een aantal politieposten verlaten we de stad. Er moet WEER getankt worden. En dan pikken we net buiten de stad twee extra passagiers op. Dat was toch niet de afspraak? Er is eigenlijk geen ruimte voor twee extra mensen plus bagage. Ik zit alles behalve comfortabel.
De moderne zijderoute in Oezbekistan
De kwaliteit van de snelweg tussen Urgench en Bukhara varieert. Het ene moment rijd ik op een nieuw stuk asfalt van bijna Nederlandse kwaliteit, dan rijd ik weer offroad naast de snelweg voor kilometers omdat er aan de weg gewerkt wordt, De chauffeur rijdt behoorlijk door, af en toe dommel ik bijna in slaap maar word ik op pijnlijke wijze wakker geschud doordat er weer een kuil in de weg zit.
En dan is Bukhara in zicht! Althans, de chauffeur beweert dat ik er ben. Ik zie echter geen stad, maar een parkeerplaats met wat taxi’s op een intersectie van snelwegen. De chauffeur wil meer geld, anders brengt hij me niet verder. Ik begin een beetje genoeg te krijgen van deze man. Eerst worden er meer mensen in de auto gepropt dan afgesproken, daarna wil hij meer geld.
Ik rijd met een andere chauffeur verder. Hij grinnikt, blij met zijn extra rit. Ik lach als een boer met kiespijn. Na tien uur kom ik eindelijk aan in Bukhara. Geduld is een schone zaak tijdens mijn rondreis door Oezbekistan.
Accommodatie in Khiva
Ik overnacht in Khiva in Hotel Asia Khiva. Vanuit mijn kamer met balkon kijk ik uit over de stadsmuren van Khiva. Het hotel ligt net buiten de oude stad.
Een groepsrondreizen versus individuele rondreizen door Oezbekistan
Voor mijn neus stopt een touringcar. Uit de touringcar stapt een grote groep mensen op leeftijd. Deze groep vervangt de grijze massa die vanmorgen vertrokken is. De reizigerspopulatie in Oezbekistan verbaast me. Er zijn veel lokale toeristen en veel groepen oudere reizigers. Waar zijn de buitenlandse reizigers onder de vijftig?
De ‘oudjes’ vragen zich af hoe ik me red en hoe ik met mensen praat… Er is inderdaad een taalbarrière omdat ik geen Oezbeeks of Russisch praat. Toch kom ik er met handen en voeten wel uit. Mensen zijn behulpzaam en vriendelijk!
