Charleroi, stad van staal, steenkool en street art. Stad van industrieel erfgoed, vernieuwing en fotografie. Ik ben zo benieuwd naar de Charleroi bezienswaardigheden! Is Charleroi lelijk? Volgens sommige wel – ik geloof er geen snars van.
Heb je al eens een stedentrip naar Charleroi België overwogen? Waarschijnlijk niet. Charleroi is een stad in Wallonië, net ten zuiden van Brussel. Vanuit Utrecht rijd je in nog geen 2,5 uur naar Charleroi. Ik heb genoten van mijn Charleroi stedentrip. In deze blog vertel ik je wat te doen in Charleroi en deel ik de leukste tips en bezienswaardigheden. Laat je inspireren en boek een stedentrip naar Charleroi.
Industrieel erfgoed: de mijnen van Bois du Cazier
Als ik aankom bij het mijnmuseum Bois du Cazier in Marcinelle besluit ik dat al het moois moet wachten. Na een lange en warme rit op de Belgische autostrade – met de nodige files – vind ik het tijd voor lunch. In het mijnmuseum zit in voortreffelijk restaurant, komt dat even goed uit!
In Wallonië weet men wat lekker eten is. Met een volle maag begin ik aan mijn tocht langs de hoogtepunten en bezienswaardigheden van Charleroi.
Hulde aan België. In een eerdere blog schreef ik al over de vergroening en de vernieuwing van de mijnsite van Beringen. Ook Marcinelle is een prachtig geconserveerd complex. Een mijnsite die refereert aan de toekomst, maar ook het verleden een plek geeft. Bois du Cazier heeft een zwart randje: hier vond augustus 1956 een omvangrijke mijnramp plaats.
De ramp van Marcinelle, de grootste mijnramp van België
Mijn rondleiding door de mijnsite van Bois du Cazier begint bij het monument ter nagedachtenis van de 262 slachtoffers van de mijnramp van Marcinelle. België was in rouw. Een ongelukkige samenloop van omstandigheden, een ramp die nooit had mogen gebeuren.
“Bij de ramp kwam een ingenieur uit Heerlen om. Zijn lichaam is pas maanden later gevonden. Hij ligt in de buurt van je oude school.” Mijn pa was nog kind toen de ramp plaatsvond, maar als je uit een Heerlens gezin met mijnwerkers komt, blijft zo’n ramp je bij.
Lees meer over de mijnen in Heerlen.

In de jaren vijftig floreerde de mijnen van Bois du Cazier. De oorlog voorbij, door de toegenomen industrie nam de vraag naar kolen toe meer en meer toe. Een mijn die ooit ontworpen was voor een productie van 200 ton per dag, gaat ineens vier keer zo veel leveren. Kolen die in wagons door de donkere gangen zijn voortgesleept door paarden. Een van de wagons zit klem in de lift. Vonken van de elektriciteitsdraden. Een vat vol olie. Een brandt die al het zuurstof uit de gangen ontnam en een explosie veroorzaakte.
Jan Stroom, mijn stadgenoot uit Heerlen, arriveert vlak na de explosie op de mijnsite. Hij rent naar beneden, redden wat er te redden valt. Hij rent zijn dood tegemoet.
In een van de vertrekken van de mijn hangen foto’s van alle omgekomen mijnwerkers. Elk land herdenkt zijn doden.
Urbex België: de verlaten mijnen Charbonnage du Chouffre N10
De mijnen en de toekomst
De mijn van Bois du Cazier is gesloten in 1967. Hier worden geen kolen meer uit de grond gehaald. De mijnsite richt zich op de toekomst. Sinds een aantal jaar vind je dit industrieel erfgoed op de Unesco-lijst.
In een gebouw van staal en glas is het glasmuseum gevestigd. Kunstenaars van alle leeftijden kunnen hier leren glasblazen. Niet zoals vroeger, met de mond, maar met moderne technieken. In een apart museum kun je de mooiste glaswerken bewonderen.
Hier ligt ook het industriemuseum, gevestigd in de oude douchelokalen van de mijn. Het museum stelt werktuigen en machines tentoon. Terwijl mijn vriend zich vooral verwonderd over de grootte, kijk ik vooral ook naar vormen en details.
Op de website van Bois du Cazier vind je de actuele openingstijden.

Bezienswaardigheden Charleroi België: stad van staal
In Charleroi ligt veel industrie, vooral langs de rivier de Samber. Sommige fabrieken zijn nog in gebruik, andere staan op het punt ontmanteld te worden. Ik besluit om een wandeling te maken langs het industrieel erfgoed aan de westkant van de stad.
Het geluid van een laadklep. Sissend water. Leidingen met gecomprimeerde lucht. Ik kijk mijn ogen uit bij de staalfabriek. Ik zie graffiti tags en hekken met gaten. Mijn camera krijgt geen rust.

Een vrouw met een hondje passeert me. Er rijden fietsers over het jaagpad. De zon schijnt. Terwijl ik door een gat in de omheining gluur, vraag ik me af of ik hier ook in kan. Dit gebied is een grote speeltuin voor urbex fotografen!
Wil je urbexen? Charleroi Adventure Tour biedt een excursie langs onbekende en verlaten plekjes in Charleroi.

Van fabrieksatelier naar kunst: BPS22 in Charleroi
Terwijl de staalindustrie deels vervalt en de mijnsite een nieuwe bestemming krijgt, is er nóg een belangrijke plek in Charleroi voor liefhebbers van industrieel erfgoed.
BPS22 is een oud atelier, waar vroeger arbeiders werden opgeleid. Tegenwoordig wordt in het atelier moderne kunst tentoongesteld. Ik bekijk een tentoonstelling van Marthe Wéry, die een geheel nieuwe wending aan staalbewerking geeft.
Ik vind het vooral leuk om te zien hoe de werken tot stand gekomen zijn. Wat zijn de muze van een kunstenaar? Dit museum gunt je een kijkje achter de schermen.
Op de website van BPS22 vindt je meer informatie over deze en volgende tentoonstelling.

Museé de la Photographie: het leukste museum in Charleroi
Zou Marthe Wéry zich ook hebben laten inspireren voor de meervoudige belichtingen (multiple exposures) van Harry Callahan? In het digitale tijdperk met Photoshop is het relatief makkelijk om meerdere foto’s samen te laten smelten tot één beeld, de twintigste eeuwse fotograaf Harry Callahan moest er net wat meer moeite voor doen.
Of je van fotografie houdt of niet: bij een bezoek aan Charleroi moet je echt naar Museé de la Photographie.
De vaste collectie van het Charleroi museum laat de geschiedenis van de fotografie zien. Je vindt er camera’s en accessoires van bijna tweehonderd jaar oud tot het heden. Daarnaast hangen er foto’s uit drie eeuwen, de apparatuur evolueert, maar de wereld verandert ook wereldbeeld.
Een integrerende tentoonstelling die oproept tot nadenken.
Zie ook de website van het Museé de la Photographie.

Rijkdom door industrie: een vleugje Art Nouveau
Wanneer je door Charleroi loopt, zal het je niet ontgaan. In Charleroi vind je veel statige panden uit begin twintigste eeuw. Industrie bracht geld in het laatje, wat heeft geleid tot prachtige Art Nouveau. Het gemeentehuis van Charleroi is hier een mooi voorbeeld van.
Ik durf het wegennetwerk van Charleroi chaotisch te noemen: de stad is een doolhof voor automobilisten met tunnels, fly-overs en rotondes. Zelfs de metro is een doolhof. In de tijd van de industriële bloei is het metronetwerk uitgebreid, maar een deel van de lijnen is nooit afgekomen en in gebruik genomen. Op instagram vind je de mooiste foto’s van deze ‘ghost lines’.

Charleroi street art
Charleroi was lange tijd een grauwe stad, maar Charleroi wordt steeds kleuriger. Tijdens je Charleroi Citybreak kom je er bijna niet omheen: op veel plekken in Charleroi vind je graffiti en metershoge murals.
Ik wil natuurlijk geen enkel kunstwerk missen. Ik besluit daarom het street art parcours van Charleroi te volgen.
Ik kan je verklappen: Charleroi kent een aantal pareltjes van bekende internationale namen.

In deze blog lees je meer over street art in Charleroi.
Slapen in Charleroi: Leonardo Hotel
Tijdens mijn verblijf overnacht ik in het Leonardo hotel. Vroeger lag dit hotel aan de rivier de Samber. Wanneer de rivier buiten haar zijn over trad, stond het jaagpad onderwater. Tegenwoordig is de rivier verlegd. Om de rivier loopt als een levensader door het nieuwe Charleroi: aan de oevers van de rivier vind je hippe bars, luxe woningen en kantoren.
Het hotel ligt heerlijk centraal. Kamers zijn ruim en voorzien van lekkere bedden en een zitje. En niet onbelangrijk: de Wifi is goed. Mijn vriend en ik hebben zelfs het geluk dat we in een driespersoonskamer belanden. Heerlijk die extra ruimte voor ons tweetjes! Het hotel is door daarmee ook heel geschikt voor ouders met kinderen.
De kamer heeft geen ligbad, maar de douche is fijn en ruim.

Vanuit de slaapkamerraam heb ik een mooi uitzicht over de stad Charleroi en het nieuwe Rive Gauche shopping center.
Helaas heeft het hotel alleen in het weekend gratis parkeren in Charleroi. Op werkdagen moet je je auto in een (betaalde) parkeergarage een stukje verderop zetten.
Bezienswaardigheden omgeving Charleroi België
Tijdens een stedentrip naar Charleroi hoef je je sowieso niet te vervelen. Toch is er ook in de omgeving van Charleroi veel te doen!

Ik combineer mijn stedentrip naar Charleroi met de natuur van Viroinval. Viroinval is een prachtig natuurgebied aan de rand van de Ardennen. Hier liggen grotten, de kalkrotsen van Fondry des Chiens én je vindt hier bijzondere wilde vlinders en orchideeën.
Hier lees je meer over de natuur van Viroinval.