Lublin Polen: tips voor een onbekende parel

Lublin is het levendige culturele centrum van Oost-Polen. De middeleeuwse bezienswaardigheden in Lublin zijn nauwelijks aangetast tijdens de tweede wereldoorlog: het is een feestje om rond te dwalen door de wirwar van trappen, herenhuizen, torens, kerken en poorten.

Weinig Nederlanders kennen Lublin. Onbekend maakt onbemind. Wist je dat Wizz Air een paar keer per week van Eindhoven naar Lublin vliegt? In deze blog vertel ik je wat te doen in Lublin en alles wat je moet weten voor een stedentrip naar Lublin!

Lublin, een onbekende parel in het oosten van Polen

Het toerisme in Oost-Polen staat nog in de kinderschoenen, Lublin mist de toeristische infrastructuur van bijvoorbeeld Krakau en Wroclaw. Bij de bekende bezienswaardigheden van Lublin wordt vaak nauwelijks Engels gesproken. Dat wordt ruimschoots gecompenseerd door de vriendelijkheid van de mensen. In de talrijke hippe koffietentjes en restaurants wordt goed Engels gesproken, Lublin is een echte studentenstad.

Zamek Lublin Polen: het oude kasteel

Kasteel Lublin is beschermt al eeuwenlang de bewoners van Lublin. Het kasteel van Lublin is niet te missen: ik zie het witte bouwwerk op de heuvel aan de rand van de oude stad al van verre opdoemen.

De kapel en de woontoren van het kasteel dateren uit de dertiende eeuw. In de negentiende eeuw is het kasteel van koning Casimir III is deels herbouwd. Het kasteel kent veel verschillende functies, zo was het ooit een gevangenis en kantoor van de Russische geheime dienst. Zamek Lublin is tegenwoordig een van de belangrijkste bezienswaardigheden van Lublin.

Nationaal Museum Lublin

In het kasteel huist een bijzonder museum, het Lublin museum. Tijdens mijn bezoek aan het museum val ik van de ene verbazing in de andere – vooral door de diversiteit van de permanente tentoonstelling. Allereerst reis ik naar de bronstijd en leer ik meer over de geschiedenis van Lublin, compleet met eeuwenoude botten en andere artefacten. Via schilderijen beland ik op een afdeling met Poolse klederdracht, om vervolgens religieuze kunst en moderne kunst te bewonderen. Tussendoor stuit ik op diverse wapenarsenalen en gevechtskleding door de eeuwen heen.

Normaal kost het museum 20 Zloty, iedereen mocht gratis naar binnen tijdens mijn bezoek.

Bezienswaardigheden Lublin: Holy Trinity Chapel

De Holy Tritiny Chapel (Kapel van de Heilige Drie-Eenheid) ligt binnen de muren van Zamek Lublin en is de kers op de taart van mijn bezoek aan de stad.

De muren en plafonds van de Gotische kapel zijn beschilderd in Byzantijnse stijl. Boven mijn hoofd vliegen engelen rondom een afbeelding van Jezus Christus. Het is even zoeken, dan zie ik op de muur de bekende fresco met een inscriptie over het tekenen van de Unie van, een verband tussen het koninkrijk Polen en het groothertogdom Litouwen in 1569.

De hofkapel is een van de beste geconserveerde en oudste voorbeelden van middeleeuwse kunst in Polen, de schildringen in Lublin zijn zelf beter bewaard gebleven dan de muurschilderingen op de Wawel in Krakau.

Het hoogtepunt van Lublin: de kasteeltoren

Vanaf de toren van het kasteel heb je het mooiste uitzicht over de stad. De Lublin is gebouwd op vier heuvels, vanuit de toren kijk je uit over Lublin Old Town (Stare Miasto Lublin) met zijn historische bezienswaardigheden.

Entree: 10 Zloty. Je kunt ter plekke een kaartje kopen om de steile trap te beklimmen.

Bezienswaardigheden Lublin Old Town en het marktplein

Via de Jodenpoort loop ik vanaf Kasteel Lublin in de richting van het oude marktplein. Onderweg passeer ik vele restaurantjes met fraai gekleurde en gedecoreerde gevels, Lublin is een leuke studentenstad. Vlak bij het marktplein, op Place po Farce, liggen de overblijfselen van de ribgewelven van de St. Michaël kerk. In de zomer is dit een ontmoetingsplek waar concerten plaatsvinden, in de herfst gebruiken lokale kinderen de ruïne als klimparadijs.

Het historische centrum van Lublin is nauwelijks aangetast tijdens de tweede wereldoorlog maar raakte tijdens het communisme in verval. Recente renovaties hebben de stad in ere hersteld en zijn fraaie herenhuizen, talrijke poorten en het middeleeuwse urbanisatiesysteem teruggeven. In het hart van Stare Miasto (Lublin Old Town) ligt het marktplein met daarop het oude stadhuis. Sommige herenhuizen en handelspanden langs de markt stammen uit de vijftiende eeuw.

Samen met een gids kun je een kijkje nemen in de catacomben ónder de markt. Ik heb pech, ik tref enkel een briefje in het Pools aan dat er tijdelijk (door COVID-19?) minder rondleidingen door de kelder onder de Fortuna worden gegeven.

Adres: Rynek 8.

Vanaf de markt is de fraaie trapgevel van de Dominicanenkerk al te zien. Deze kerk, ook wel de Basiliek van Sint-Stanislaus uit Szczepanow genoemd, is de kloosterkerk van de Dominicanenorde in Lublin.

Eten in Polen: hotspots in Lublin

Lublin is een echte studentenstad met veel leuke en betaalbare eetgelegenheden. De oude binnenstad is bezaaid met sfeervolle restaurantjes en cafétjes.

Mijn favorieten:

  • Male Indie in een zijstraatje van de oude markt voor lekker vegetarisch en veganistisch eten
  • Dolce Vita serveert Poolse en Italiaanse gerechten
  • Slodkie Bistro heeft de lekkerste taarten van Lublin, plus een instagram-proof muur bekleed met bloemen 

Sint-Johanneskathedraal

De Sint-Johanneskathedraal is een van de eerste barokke kerken in Lublin. De kathedraal van Lublin is een prachtige kerk met muurschilderingen van Jozef Meyer, waaronder scènes uit het leven van Jezus en de apocalyps.

De schilderingen halen het niet bij de fresco’s van de Holy Trinity Chapel in het kasteel, toch is de kathedraal van Lublin zeker een bezoekje waard.

Thee drinken in de Trinity Tower

Vlak naaste de Sint-Johanneskathedraal ligt de Trinity Tower (Trinitarian Toren). Via een smalle houten trap slinger ik omhoog de toren in. Onderweg passeer ik een aantal schilderijen over de geschiedenis van Lublin en religieuze artefacten. De ronde trap maakt plaats voor open houten trappen langs muziekinstrumenten en een bel. Helemaal boven in de toren ligt een aantal kleden op de grond, een kleine bar verkoopt koffie en thee.

Via een raam klim ik naar buiten voor het 360-graden uitzicht over Lublin. Grappig, vanaf de toren kijk ik zo op het oude stadhuis van Lublin. Het is koud en winderig boven, de harde rukwinden blazen me bijna omver. Ik maak een paar foto’s en loop snel weer naar beneden. De luiken klapperen tegen het raam van de toren.

Brama Krakowska: de mooiste stadspoort van Lublin

Er zijn drie stadspoorten behouden van de Middeleeuwste vestingwerken van de stad Lublin. Dit zijn de Jodenpoort (bij het kasteel), de Vispoort (bij de oude markt) en de Krakauerpoort. Deze laatste poort is het meest bijzonder.

De Krakauerpoort uit 1341 vormt de belangrijkste toegangspoort tot de bezienswaardigheden in Lublin centrum. De iconische poort telt maar liefst zes etages, het witte stenen gedeelte van de poort is er later bij gebouwd. Onder de poort klinkt muziek van straatmuzikanten terwijl amateurschilders kun kunstwerkjes proberen te slijten. De Krakauerpoort verbindt het oude Lublin met het nieuwere deel van de stad met zijn universiteiten.

Tip: Ik overnacht in een zeer ruim appartement op een paar minuten lopen vanaf de Krakauer Poort en  Lublin Old Town (Stare Miasto Lublin).

Lithuanian Square

Het oude Lublin is het domein van de historische bezienswaardigheden en knusse café’s, aan de Zielona liggen de winkels, nachtclubs en een paar verscholen coffeeshops.

De bruisende straat eindig op het Lithunian Square, een plein annex park met een paar monumenten, een multimediafontein (met lichtshow) en een leuke speeltuin. Aan het eind van de middag is Lithuanian Square een ontmoetingsplek voor jong en oud.

Cultureel Lublin

Heb ik je al een beetje kunnen overtuigen dat een Lublin stedentrip een goed idee is? Er is zelfs nog meer te doen in Lublin!

Lublin is de culturele hoofdstad van het oosten van Polen. Dat zie je aan de toffe musea en talrijke voorstellingen in de zomer (dus niet toen ik er was), maar ook aan de kunst op straat. Ik ben een liefhebber van street art in Europa en ook in Lublins heb ik een paar toffe muurschilderingen kunnen spotten. Daarnaast kent Lublin verschillende kunstobjecten als de koorddanser bij de markt en Lublin als centrum van de wereld (een grote globe) bij de Krakauerpoort.

Doen in Lublin: concentratiekamp Majdanek

Het is een zonnige herfstdag, de ijzige wind verraadt dat de winter komt. Ik duik wat dieper in mijn warme jas wanneer ik het concentratiekamp van Lublin bezoek. Ik heb een keus.

De aanblik van het voormalige concentratiekamp bezorgt me koude rillingen – dit staat los van het koude weer in Lublin. Foto’s nemen me mee naar de gruwelijkheden van 1941 – 1944. Majdanek was qua oppervlakte na Auschwitz Polen het grootste concentratiekamp van Europa.

In Majdanek hebben 150.000 mensen gevangen gezeten, waarvan slechts de helft de oorlog overleefde. In eerste instantie waren dit vooral Russische krijgsgevangen, later vooral Joden uit Lublin. Majdanek telde drie gaskamers, in het mausoleum bij het concentratie- en vernietigingskamp liggen menselijke resten.

Er staat nog maar een klein aantal van de originele barakken. Ik zie de ruimtes waar de Joden werden binnengebracht en ‘geselecteerd’. Ruimte met douches en bedden. Blikken met Zyklon B om mensen te vergassen. Meterslange hekken met prikkeldraad. Woorden schieten me te kort, een bezoek aan concentratiekamp Lublin is beklemmend.

Joods Lublin

In Lublin leefde ooit een van de grootste Joodse gemeenschappen ter wereld. Voor de Duitse inval in Polen van 1939 was ongeveer een derde van de bevolking van Lublin Joods. De Joodse wijk lag buiten de stadsmuren van Lublin en grensde aan het kasteel. Op de grote parkeerplaats naast Kasteel Lublin lagen ooit honderden huizen, deze zijn weggevaagd.

Weinig herinnert aan het bloeiende Jerusalem van Polen. Op de plek van de Joodse wijk ligt nog de Jesjieve Chachmei Lublin, een grote Joodse leerschool. Hier kun je de sleutel van de oude Joodse begraafplaats krijgen.

Openluchtmuseum Lublin

Ineens is de herfst in Polen begonnen. In een nacht kleuren alle bomen goudgeel en rood. Wat een feestje!

Ik sluit mijn stedentrip naar Lublin af met een bezoek aan het openlucht museum. Lublin Open Air Village Museum is een van de grootste ethografische musea van Polen. Hier maak ik een tijdreis langs houten orthodoxe kerken, een windmolen en minitieus gerestaureerde dorpshutten. Koeien helpen op het land, geiten kijken nieuwsgierig rond en ganzen scharrelen door het gras. Het museum is ruim opgezet en daarmee een mooie plek voor een korte wandeling in Polen.

Let op: reis je naar Polen met kleine kinderen? De antieke wegen in Lublin Open Air Village gaan niet samen met een (stads)buggy met smalle wielen.

Reizen naar Lublin

Vliegen naar Lublin Polen

WizzAir vliegt een paar keer per week van Eindhoven naar Lublin. Wanneer je met LOT vliegt heb je een overstap in Warsaw.

Met eigen auto naar Polen

Van Utrecht naar Lublin is 1350 kilometer. Te ver voor een korte stedentrip!

Eerder maakte ik een roadtrip door Polen met eigen auto.

Met de trein naar Lublin

Vanuit Warschau-Oost (Warszawa Wschodnia) vertrekken dagelijks een paar treinen naar Lublin. De precieze reistijd verschilt van trein tot trein, ik deed er 2,5 uur over.

Tip: In deze blog vertel ik alles over reizen met de trein in Polen.

Openbaar vervoer in Lublin (TIP!)

Bussen in Lublin

Daar staan we dan, bepakt en bezakt op het treinstation van Lublin. Hoe komen we in het oude centrum? De buslijnen van Lublin staan niet in Google Maps en de website van de ZTM heeft geen gedetailleerde interactieve kaarten.

Ondanks al mijn voorwerk, stap ik in de verkeerde bus. Het lijnnummer klopt, de bus rijdt de foute kant op.

Ik laat me niet voor een gat vangen en na nóg meer zoekwerk stuit ik op de app Moovit, een soort OV9292 voor Lublin. De app is gratis en als je door alle reclame heen klikt doet hij wat hij moet doen. Belangrijke tip: download die app! (Nee, ik heb geen aandelen.)

Tip: Bustickets koop je bij de automaat of kiosk. Een dagkaartje voor zone 1 en 2 kost nog geen 4 euro (prijspeil 2021).

Lijn 5 gaat van het centrum van Lublin naar het Lublin Airport. Helaas gaat de bus niet zo frequent. In het weekend slaapt de buschauffeur uit en vertrekt de eerste bus dusdanig laat, dat je zelfs voor vluchten rond het middaguur een taxi moet nemen om op tijd te komen.

Taxi’s in Lublin

Ik maakte gebruik van de Bolt-app voor een taxi naar het vliegveld. De app werkt heel eenvoudig en is vergelijkbaar met Uber en Grab. Voor Bolt heb je een creditcard nodig.