Ik ben een grote liefhebber van street art en urbane kunst – kunst op straat. Wanneer ik naar Hamburg ga, boek ik snel de gratis street art tour van Hamburg Alternative. Zij leiden me langs de mooiste street art in Hamburg en vertellen een bijzonder verhaal.
Street art Hamburg: het verzet in Altona
Wanneer ik op de afgesproken tijd de U-bahn uit stap, beland ik midden in een kleine demonstratie. Betogers demonstreren voor de vrijlating van politieke gevangenen in Turkije. Aan de overkant van de straat ontmoet ik Andrew en de rest van de groep. Demonstraties komen vaak voor in Altona, aldus Andrew. Bewoners zijn links en het niet altijd eens met de gevestigde orde.
Dat is niet zo verwonderlijk. De arbeidersklasse van Altona is in het verleden vaak aan hun lot overgelaten. Door demonstraties, graffiti, stickers en aanplakbiljetten krijgt het volk een stem. Dat is een van de redenen dat veel van de street art in Hamburg in Altona te vinden is.
Sommige panden in Altona zijn geheel bedekt met aanplakbiljetten en stickers. Tussen de propaganda bevinden zich enkele kunstwerken. Sommige werkjes zijn klein, andere werken zijn meters groot. De street art in Hamburg is heel divers.
Niemand wordt blij van lelijke graffiti. Street art kan een stad echter opfleuren en een vrolijke uitstraling geven. De ondernemers van Altona en andere delen van Hamburg spelen hier op in. Terwijl beginnende kunstenaars genoegen moeten nemen met een (klein) illegaal hoekje, krijgen gerenommeerde kunstenaars de kans tentoon te stellen op het pand van een winkel. Dit leidt tot mooie straatkunst!
Zo sta ik ineens oog en oog met een mural van een brandweer (op het pand van de vrijwillige brandweer) en met een meneer die zijn baard scheert (een metersgrote reclame voor Philips). Ik vind het leuk om te zien hoe elementen uit de omgeving worden opgenomen in de street art in Hamburg.
Vernieuwende street art in Hamburg
Street art in Hamburg is op veel plekken illegaal. Logisch weerlicht, een eigenaar van een pand zit er niet altijd op de wachten dat zijn muur bewerkt wordt met graffiti en tags. De boetes zijn daarom hoog – tot wel enkele honderden euro’s.
Voor het plakken van een pamflet gelden lagere boetes. Bovendien kun je je kunstwerk op een pamflet voor een groot deel thuis maken waardoor het eindresultaat met een snelle lik behanglijm vast zit. Kortom: canvas art levert meer op met minder risico’s. Het zal je daarom niet verbazen dat er veel canvas art in Hamburg is.
Street art 3D is een variant hierop. Artiesten knutselen thuis een kunstwerk, wat vervolgens op de muur wordt geplakt. Hoe hoger je werk zit, hoe minder snel het verwijderd wordt. Het is hip om driedimensionale werken (vaak van beschilderd piepschuim) hoog op de muur te plakken. Vaak gebruiken ze hiervoor een drone. En dan maar hopen dat het kunstwerk de muur raakt voordat een propeller van de drone dat doet!
Street art in hipster Sint Pauli
Aan Altona grenst de wijk Sint Pauli. De bekendste bezienswaardigheden van deze plek in Hamburg is de beruchte Reeperbahn. De Reeperbahn was vroeger hét uitgaanscentrum voor zeelieden en bezoekers van de haven van Hamburg. Nog altijd vind je hier een hoge concentratie sexshops en casino’s.
Sint Pauli is hip en booming, in korte tijd transformeert de Sint Pauli van volkswijk naar hipsterwijk. De street art in Sint Pauli is minder rauw dan Altona, tussen de tags staan meer mooie werken. Sommige illegaal, maar er zijn ook werken in opdracht van de lokale middenstand. Beter mooie street art dan tags en plakkaten.
In Altona en Sint Pauli vind je (bijna) geen werken van internationale kunstenaars. Wie dat soort street art in Hamburg verwacht komt bedrogen uit.
Hamburg street art: de bunker in Sternschanze
In Hamburg staan diverse oude bunkers. Het is duur en lastig om deze af te breken: ze zijn juist gebouwd om onverwoestbaar te zijn. Duh.
De bunker van Sternschanze is getransformeerd tot een kleurrijke klimwand. Elke zaterdagochtend klimt hier de lokale klimvereniging, en vaak mag je als buitenstander mee doen. De bunker is van boven tot onder versierd met kleurrijke street art, delen van de bunker zijn geverfd terwijl de artiesten en touwen bungelde. Zo indrukwekkend als je daar over na denk!
De bunker in Sternschanze is van een grijs en grauw stukje geschiedenis getransformeerd tot een dynamische legale street art wall. Ook in het park om de bunker heen zijn toffe murals te vinden. Er is bijna overal wel street art in Hamburg te vinden.
Street art in Hamburg: Smile!
Toen de Frankfurter OZ naar Hamburg verhuisde, was hij verbaasd over de chagrijnen die hier rond liepen. Hij begon zijn eigen kleine protest door het tekenen van smileys. In totaal zijn er meer dan 15.000!
Helaas voor OZ is hij bij het uitvoeren van zijn levenswerk om het leven gekomen: bij het spuiten van smileys op het Hauptbahnhof werd hij onderschept door een trein.
Frau Freiluft Galerie: kunst in de haven
Ben je geïnteresseerd in legal art met een boodschap? Loop dan langs de Frau Freiluft Galerie aan de Grosse Elbe. Verschillende murals vertellen de geschiedenis van vrouwelijke havenwerkers in Hamburg. Zo veel leuker dan geschiedenis uit een saai boekje!
Meer foto’s van street art in Hamburg
Ik ga hier niet tientallen foto’s plaatsen. Je moet gewoon zelf naar Hamburg om te ontdekken!
Toch wil ik graag nog een paar mooie en bijzondere werken uitlichten. Enjoy.
Ik bezocht Hamburg maart 2017. Misschien zijn deze schilderingen verdwenen wanneer jij op zoek gaat. Je zult zeker nieuwe street art in Hamburg zien.
Ga je voor een stedentrip naar Hamburg? Ik overnachtte in het Heikotel am Stattpark tijdens mijn Hamburg trip.