De Indonesische archipel kent duizenden eilanden. Een van de meest bijzondere eilanden die ik bezocht is het eiland Sumba. Reizen op Sumba is een avontuur buiten de gebaande paden. Op Sumba vind je verlaten stranden, authentieke dorpen en ikat – een traditionele vorm van weven.
Ik maakte een bijzondere ‘rondreis’ van zes dagen over het eiland Sumba. Beter gezegd: Sumba is vier keer zo klein als Nederland en ik verkende het eiland vanuit de twee grootste steden, Waikabubak en Waingapu. De steden zelf zijn niet echt bijzonder, maar vanuit de steden kun je bijzondere dagtrips maken naar afgelegen dorpen, droge bergen en kalkstenen heuvels.
Wat te zien en wat te doen op Sumba eiland?
1. Bezoek de afgelegen stranden van Sumba, Indonesië
De stranden van Bali en Lombok zijn mooi. De stranden van Flores zijn zo mogelijk nog mooier. Sumba eilanden spant de kroon. Op Sumba liggen kilometerslange tropische stranden omgeven door de azuurblauwe zee. Je hoeft niet bang te zijn voor luidruchtige mede-toeristen, de kans is groot dat je op Sumba een privéstrand hebt.
2. Geniet van de bijzondere landschappen
Sumba is anders dan de andere Indonesische eilanden. De oostkant van Sumba kent vele grasplateaus en valleien. In het droge seizoen krijgt het heuvelachtige landschap al snel een goudgele kleur.
De westkant van Sumba wordt gedomineerd door rijstvelden en palmbomen.
3. Leer surfen op Sumba
Met zijn kilometerslange stranden is Sumba een waar paradijs voor surfers. Of veel plekken kun je een board lenen en vriendelijke locals leren je maar wat graag de kneepjes van het vak.
Na een eenmalige poging heb ik besloten dat surfen niet mijn ding is. Heb jij meer talent? Sumba is the place to be.
4. Bezoek afgelegen dorpen
Sumba is lange tijd geïsoleerd gebleven, wat er voor zorgt dat eeuwenoude tradities nog springlevend zijn. Vanuit Waingapu, Waikabubak en Tamboloka kun je verschillende dorpen bezoeken en meer leren over de cultuur en het animistische geloof van Sumba.
Het dorp Anakalang staat bekend om zijn eeuwoude megaliete graftombes. Tarung is het rituele centrum van het eiland. En zo zijn er nog veel meer kleine dorpen die een bezoek waard zijn – de reis erheen is vaak al een belevenis op zich.
5. Ontmoet de vriendelijke mensen
Op veel plekken op Sumba wordt alleen de dorpstaal gesproken, ik heb er zelfs moeite mee om me verstaanbaar te maken in het Indonesisch. Communiceren in het Engels is al helemaal niet mogelijk.
En toch, alle mensen die ik heb ontmoet zijn super vriendelijk en gastvrij. Ik krijg een jeruk Bali, een citrusvrucht zo groot als een voetbal. Op een andere plek krijg ik een verdovende betelnoot aangeboden, een genotsmiddel dat nog altijd erg populair is op Sumba. Weer ergens anders krijg ik drinkwater of een rondleiding door een huis.
6. Leer meer over het weven van Ikat
Het oosten van Sumba staat bekend om zijn Ikat-textiel. Deze handnijverheid valt moeilijk te overtreffen. Ik neem een kijkje bij het weefproces in de dorpen Rende en Kampung Raya. De draad van het ikat wordt geverfd voordat de doeken geweven worden en naarmate de geweven lap groeit worden paarden en bijzondere geometrische figuren zichtbaar.
Een Ikat-doek is een speciaal souvenir van Sumba-eiland. Met het kopen van een doek, waar soms weken werk in zit, steun je bovendien de lokale bevolking.
7. Maak een mooie wandeling naar een dorp of waterval
Aan het eind van het regenseizoen is Sumba groen en zijn er op het eiland verschillende mooie watervallen. Hoewel ik het eiland in april bezoek, niet eens zo gek lang na de regentijd op Sumba, zijn de meeste watervallen al weer opgedroogd.
In plaats daarvan laat ik me rondleiden en maak ik een paar korte trekkings tussen verschillende dorpen. Niks georganiseerd, de ‘gidsen’ kruisen vanzelf mijn pad. Sumba is een avontuurlijke bestemming vol spontane ontmoetingen.
Praktische tips voor reizen op Sumba
Reizen naar Sumba Indonesië
Mijn eerste kennismaking met Sumba komt nogal onverwachts. Op weg naar Flores maakt het vliegtuig ‘ineens’ een tussenstop. Ik ben verbaasd, want ik verwacht een rechtstreekse vlucht. Volgens het bordje boven de aankomsthal ben ik in Waingapu beland. Wain-ga-wat?!? Ik besluit dat ik dit rare eiland, met zijn afgeronde heuvels, op een later tijdstip wilde bezoeken. Een vaag plan voor een rondreis op Sumba eiland is geboren.
Jaren later ga ik écht reizen op Sumba. Er gaan nog altijd geen directe vluchten van Nederland naar Sumba, Indonesië. Het eiland is eenvoudig per vliegtuig te bereiken vanuit Bali. Sumba heeft twee vliegvelden, Tamboloka en Waingapu.
Reizen op Sumba, Indonesië
Het wegennet op Sumba is niet heel uitgebreid. Er wordt echter hard aan de weg getimmerd – letterlijk en figuurlijk. Van Waingapu naar Wakububak loopt een goede weg.
Er rijden niet veel bussen en bemo’s (lokale minibussen) op Sumba. Dit maakt reizen op Sumba soms ingewikkeld en duur(der). Om de bezienswaardigheden van Sumba Indonesië te bezoeken kun je het beste eigen vervoer regelen.
Je hotel kan helpen met het huren van een scooter. Voor het huren van een scooter heb je een internationaal motorrijbewijs nodig: de Indonesische scooter is volgens de wet een schakelmotor. Ik ben zelf een held op sokken en ik zal nooit een scooter huren in Indonesië, ik maak liever gebruik van de ojek (motortaxi).
Kies je voor vier wielen? Dan kun je een bemo of een auto huren. Die eerste optie is het goedkoopste, reken op 40-50 euro om een dag te reizen op Sumba.
Beste reistijd Sumba
De beste reistijd voor Sumba is het eind van het regenseizoen in februari – maart. Het eiland is dan gehuld in een groen tapijt van gras, een tapijt dat maar korte tijd stand houdt.
In februari of maart vindt het Pasola Oorlogsfestival plaats. De allersterkste Sumbanese mannen spelen de oorlog na bij de start van het nieuwe jaar. Bij dit festival wordt er gegooid met lange pijlen en valt er regelmatig bloed. Volgens het lokale geloof is dit goed voor de rijstoogst.
Geld en budget Sumba
Sumba is geen dure bestemming, maar wel iets duurder dan bijvoorbeeld Java of Bali. Sumba kent geen eenvoudige hotels voor backpackers. De goedkoopste opties op Sumba zijn de zogenaamde ‘losmen’ en homestays, eenvoudige kamers met een bed en gedeeld sanitair. Reken op een gat in de grond en een grote bak met water (bak mandi) om je te wassen.
In Waingapu en Waikabubak kun je voor een paar euro eten bij een lokale warung.
