Sofia is een openluchtmuseum. De gouden koepels en ornamenten van verschillende kerken schitteren in de zon. Een minaret siert de horizon, afgewisseld met ruïnes van de oude stad Serdica. Daarnaast is in Sofia veel straatkunst te vinden – en de collectie street art in Sofia groeit nog steeds!
Tip: Sofia is een leuke bestemming voor een stedentrip of om street art te spotten, Wil je meer zien van Bulgarije? Hier vind je mijn complete reisroute voor 3 weken.
De ontwikkeling van street art in Sofia
De opkomst van street art begon in de jaren 60 in New York en Philadelphia. In de eerste plaats werden de straten versierd met tags van rivaliserende gangs. Graffiti werd geboren. Geleidelijk aan werden de werken mooier en complexer. Fraaie muurschilderingen zorgden er voor dat street art toegankelijker werd.
In Bulgarije begon street art zich pas te ontwikkelen in de jaren 90, na de val van het communisme en het openen van de grenzen. Lokale kunstenaars zijn met een inhaalslag begonnen, en ontwikkelingen binnen de street art in Sofia volgen elkaar in een razend tempo op.
Van bomber naar king
In Sofia zijn (nog) niet veel werken van internationale kunstenaars. De binnenstad en vooral de buitenwijken staan vol met tags en bombs van kleine (beginnende) kunstenaars. Doel van deze graffiti: zo snel mogelijk zichtbaar worden op veel plekken en een naam op bouwen. Deze werken worden gemaakt binnen een paar minuten en zijn weinig complex. Om eerlijk te zijn spreekt deze vorm van ‘kunst’ me niet echt aan. ik zie dit soms zelfs als vervuiling van het straatbeeld…
Hoe ingewikkelder het kunstwerk, hoe meer aanzien voor de artiest. En zo kan een kleine jongen langzaam doorgroeien en zich ontwikkelen tot de king van de street art in Sofia: de maker van een kunstwerk met verschillende kleuren en ingewikkelde vormen. De kunst wordt daarmee veelal toegankelijker voor een groter publiek. Daarnaast telt Sofia een aantal fascinerende murals: muurgrote street art, vaak in opdracht.
Free street art tour Sofia
Street art is mooier als je weet wat je ziet. Als je de betekenis achter een mural kent. Ik sluit me daarom aan bij een free street art tour door Sofia. Gids Stella leidt een internationaal groepje belangstellenden langs de mooiste plekjes van Sofia. De urban space van de stad wordt optimaal benut.
“Een tour is beet spannend. Soms is een mural in Sofia ineens verdwenen, dan moet ik mijn route aanpassen.”
Stella is een kundige gids die goed kan improviseren. Ze wijst op een plek waar mooie street art in Sofia te vinden was – maar die is een paar dagen voor mijn bezoek ineens verdwenen. Zo gaat dat met straatkunst.
Nasimom: de beroemdste kunstenaar van Bulgarije
Tijdens de free street art tour in Sofia maak ik kennis met het werk van Nasimom, een Bulgaarse artiest die een tijdje in Canada en India heeft gewoond. Zijn murals zijn mooi, en de symboliek erachter spreekt me aan. Bulgaarse symbolen (als brood en olijven) worden op subtiele wijze gecombineerd met Indiase en Hindoestaanse symboliek.
Slapen in een street art hostel
Ik bezoek Sofia met mijn moeder en slaap in een appartement aan de rand van het centrum. Maar Sofia heeft ook een heus street art hostel!
Het art hostel is – hoe kan het ook anders – gedecoreerd met street art. Of heet dat anders wanneer het in de gang van een hostel geschilderd is? In de kelder van het hostel is een bar een een lounge hoek. Hier zitten de (lokale) grote namen bij elkaar op weg naar een volgende project op straat.
Het art hostel is een inspirerende plek, en ik probeer een eigen tag te ontwerpen. Mijn muze laat me echter in de steek. Ik ben een fotograaf en geen tekenaar van de straat.
Ik kijk wat andere straatkunstenaars doen en ik probeer hun werk mooi vast te leggen. Je hoeft niet zelf een spuitbus in de hand te nemen om te kunnen genieten van street art in Sofia.
Tip: Wil jij ook street art in Sofia spotten? Boek dan hier je Street art tour door Sofia.